ORIGINAL_ARTICLE
واکاوی حدیث غدیر از منظر سبکشناسی با تأکید بر سطح آوایی و تکرار
حدیث غدیر از بارزترین رهنمود های پیامبر اکرم6 در امر پیشوایی جامعه بعد از رحلت آن حضرت است، در ساختار متن این حدیث که از نمونه های سخنان بلیغ ایشان به شمار میرود کاربست واژگان و سبک سخن نشانگر تعمد آن حضرت در کاربست نوعی سخن است که واکاوی این سبک، پیام های نهفته در لایه های پنهان متن را کشف می کند
این جستار برآن است تا بر اساس مبانی نظری سبک شناسی و از رهگذر شیوۀ توصیفی ــ تحلیلی به واکاوی سبک شناسی این خطبه در سطوح واژگانی و نحوی و آوایی برآید. از جمله رهاوردهای این پژوهش آن است که سطح زبانی حدیث غدیر؛ نوع واژگان، تکرار واک و واکه، آواهای برآمده از آنها، سجع، جناس و مراعات نظیر سطح موسیقایی کلام را بالا برده و مایۀ جذابیت و اقناع گشته است.. بسامد تکرار علاوه بر ایجاد ضرب آهنگ متناسب، نشانۀ تأکید پیامبر اکرم6 بر اهمیت مضامین نهفته در تعبیرات تکراری؛ یعنی ابلاغ ولایت امیر مؤمنان علی بن ابی طالب7 و اقناع مخاطب است و همچنین بررسی سطح واژگانی و نحوی نیز جایگاهی خاص را در اقناعسازی و جذب مخاطب بر عهده دارد.
https://jrla.isca.ac.ir/article_68969_94942f3a16da8f87799bbb49c91e41e3.pdf
2020-02-20
9
31
10.22081/jrla.2020.48376.1253
پیامبر (ص)
امام علی (ع)
حدیث غدیر
سبکشناسی
سطوح آوایی و واژگانی و نحوی
عباس
اقبالی
aeghbaly@kashanu.ac.ir
1
عضو هیئت علمی دانشگاه کاشان
LEAD_AUTHOR
صدیقه
جعفرنژآد
s.jafarimotarjem2014@gmail.com
2
گروه عربی دانشگاه کاشان کاشان
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی کاربردی معنای مرکزی و حاشیهای در سوره یوسف
موفقیت گوینده در رساندن رسالت خود به مخاطب در حالتی انجام میگیرد که میان معنای مقصود و معنای محمول، تطابقی به وجود آمده باشد. با در نظر گرفتن این موضوع، برای اکثر کلمهها میتوان دو حالت عام در نظر گرفت که تحت عنوانهای معنای مرکزی و معنای حاشیهای مطرح میشوند. بررسی کاربردی واژگانی که این ویژگی را دارند، این امکان را فراهم میآورد تا شناختی جامع از وضعیت آنها به دست آید. واژگان قرآن نیز به شیوهای زیبا این دو نوع معنای مرکزی و معنای حاشیهای را به یکدیگر پیوند داده و سبب شکل گیری مفاهیمی جدیدتر گشتهاند. در این راستا، پژوهش حاضر با تکیه بر روش توصیفی – تحلیلی در صدد است تا چگونگی تحول معنایی در واژگان سورۀ یوسف7 را بررسی کند و ارتباط میان معانی اصلی و معانی ضمنی واژگان را تبیین نماید. دستاورد کلی پژوهش نشان میدهد که معنای حاشیهای و ضمنی، موضوعی است که بیشتر واژگان قرآن را در بر میگیرد، و این حاکی از آن است که واژههایی که در قرآن به کار رفتهاند معمولاً از معنایی گسترده برخوردار هستند. این موضوع سبب میشود یک واژه در آیههای مختلف دارای یک مفهوم پایهای باشد و همزمان به نسبت قرینههای موجود در هر آیه بر یکی از مفاهیم گستردۀ خود تأکیدی بیشتر ارایه دهد.
https://jrla.isca.ac.ir/article_68970_effdd6d948a789f21ba9ca94fdcc8127.pdf
2020-02-20
31
61
10.22081/jrla.2020.55538.1245
سورۀ یوسف
معنا شناسی
بافت
معنای مرکزی
معنای حاشیهای
مهین
حاجی زاده
hajizadeh_tma@yahoo.com
1
عضو هیئت علمی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
LEAD_AUTHOR
محمد
ابراهیمی
mohamadebrahimi@yahoo.com
2
شهید مدنی آذربایجان
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
درآمدی بر زیبایی شناسی حکمت «قِیمَةُ کُلِّ إمرئٍ ما یُحْسِنُهُ»
حکمت «قِیمَةُ کُلِّ امْرئٍ مَا یُحْسِنُهُ» از نهجالبلاغه، دربردارندۀ ویژگیهای بلاغی و معنوی فراوان است و از روزگاران گذشته تاکنون، موجب شگفتی، تحیر و تأمل برخی از اندیشمندان گردیده است.
یافتههای پژوهش، حاکی ازآن است که آنچه موجب تفاوت در دیدگاه شارحان و مترجمان این حکمت شده است، ترکیب «مَا یُحْسِنُهُ» میباشد؛ به این صورت که برخی این عبارت را به مفهوم «دانایی» و «علم»، وبرخی دیگر نیز آن را به مفهوم «کردار» و «عمل» شرح و ترجمه نمودهاند. در حقیقت، از نظر امام7 ملاک و معیار شخصیت انسان در گرو علم و عمل او است و انسانی میتواند به نهایت کمال برسد که همواره و پیوسته بر مدار علم و عمل شایسته و نیک (برخوردار از حسن فعلی و حسن فاعلی)، گام بردارد.
پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی ـ اسنادی بر آن است تا با بررسی ابعاد و جوانب زیباشناسانۀ عبارت مذکور از نهجالبلاغه، دیدگاه شارحان، مترجمان و اندیشمندان متقدم و متأخر را مورد بررسی و تبیین قرار دهد.
https://jrla.isca.ac.ir/article_68971_c06479b4ddd9c3374264ab6bd5084b93.pdf
2020-02-20
61
77
10.22081/jrla.2020.56485.1256
نهجالبلاغه
حکمت
زیبائی شناسی
ترجمه
فصاحت و بلاغت
تورج
زینی وند
t_zinivand56@yahoo.com
1
دانشگاه رازی کرمانشاه
LEAD_AUTHOR
ثریا
خسروی
khosravie6969@gmail.com
2
رازی
AUTHOR
شمسی
پیره
shamsipeari1473@gmail.com
3
رازی
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل و بررسی نشانههای حتمی ظهورِ حضرت قائم (عج) در سرودههای سید حسن میرجهانی
یکی از مهمترین موضوعات در زمینۀ مهدویت، نشانههای ظهور است. شاعران بسیای در این باره شعر سروده و هر یک بهگونهای به این علایم پرداخته و همه نشانههایی را که از پیامبر اسلام6 و ائمۀ معصومین: به ما رسیده، به نظم درآوردهاند. برخی از شاعران تقریباً تمام علایم ظهور و برخی دیگر به گوشهای از آنها اشاره کردهاند. در این میان سید محمدحسن میرجهانی از شاعران ایرانی است که علاوه بر سرودن اشعار فراوان به فارسی در مدح اهل بیت: سرودههایی جالب هم در این خصوص به عربی دارد؛ از جمله این اشعار میتوان به منظومههای ایشان در ارتباط با نشانههای ظهور اشاره کرد. وی از جمله کسانی است که تقریباً همۀ نشانههای ظهور امام مهدی7 را در چهار مبحث علایم عام، علایم حتمی، علایم مشروط و علایم مخصوص در اشعار خویش به کار برده است. این مقاله بر آن است تا ضمن معرفی شخصیت سید محمدحسن میرجهانی، به بررسی و تحلیل علایم محتوم ظهور از ورای سرودههای وی بپردازد.
https://jrla.isca.ac.ir/article_68972_ff144742e0002ca8c01e3d06512ae940.pdf
2020-02-20
77
95
10.22081/jrla.2020.56648.1259
امام مهدی (عج)
علایم حتمی ظهور
سید محمدحسن میرجهانی
شعر عربی
حسن
مجیدی
majidi.dr@gmail.com
1
دانشگاه حکیم سبزواری
LEAD_AUTHOR
محمدصادق
میرزایی
sadeghmirzaei99@yahoo.com
2
خراسان رضوی، سبزوار، دانشگاه حکیم سبزواری، دانشکده الهیات ومعارف اسلامی
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل کارآمدی یک نظریه تفسیری، بر اساس معیارهای مبناشناخت
قرآن کریم تنها کتاب آسمانی به دور از تحریف، و شامل برنامۀ هدایت بشر، در همه زمان ها است. تلاش مفسران نیز در قرن های متمادی، در راستای کشف و تفسیر معارف قرآن، با ارایۀ نظریه های تفسیری بوده است. حال چه شیوهای باید در پیش گرفت و چه نقشه راهی تعریف کرد تا این نظریه ها کارآمد شده، و تنوع نظریه های تفسیری سر از نسبیت تفسیر، پلورالیسم و حتی آنارشیسم تفسیری در نیاورند. بررسی تحلیلی توصیفی کارآمدی یک نظریۀ تفسیری، از حیث معیارهای مبنا شناخت مانند آینده نگری، انسجام و عدم خودشکنی، تعمیم پذیری، فرابخش بودن و جز آنها موجب کشف سطوحی بیشتر در فهم قرآن شده، و گسترش کمی و کیفی فهم آیات الهی را به دنبال خواهد داشت که به پایداری و مانایی یک نظریۀ تفسیری منجر شود.
https://jrla.isca.ac.ir/article_68973_0140415a9793509feedf59d7fe19d310.pdf
2020-02-20
95
115
10.22081/jrla.2020.56120.1252
نظریه تفسیری
کارآمدی
معیارها
مبنا شناخت
خدیجه
احمدی بیغش
kh.ahmadi3103@yahoo.com
1
مجتمع آموزش علوم اسلامی کوثر
LEAD_AUTHOR
طاهره
محسنی
t.mohseni@isu.ac.ir
2
دانشگاه امام صادق علیه السلام پردیس خواهران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
نقد یگانه انگاری روایت قرآنی طوفان با روایت متون پیشینی با رهیافت بینامتنیت
بینامتنیت نوعی رهیافت هرمنوتیکی و نقد ادبی بر بنیان متن محورانه و خوانشگر بنیاد است که به شدت در پی تضعیف و بی رنگی آفرینندۀ اثر و متن است و خودبسندگی یا استقلال وجودی متن را تهی می کند. در این شبکه، زایایی و پیدایی متن بر اساس کنش با نظامی متشکل از متون دیگر است؛ که فرآوردۀ آن، کنار رفتن قطعیت معنا و اصالت و یکتایی متن می باشد که فضا را برای فراوانی خوانش ها باز می کند. در این جستار از یک سو روایت طوفان در قرآن و متون پیشین به مثابۀ متن در نظرگرفته شده و با سویۀ هرمنوتیکی پردازش گشته است و از سوی دیگر تلاش شده تا پرسش یگانه پنداری (این همانی) روایت طوفان قرآن از متون میان رودانی و عهدینی با رهیافت نقدی، عناصر و مؤلفه های همبسته با بینامتنیت، بسان مؤلفۀ تقویمی و تخریبی بازخوانش گردد و با همراهی بایسته های روایت شناختی، چشم انداز باوری و کانونی شدگی نظام های گفتمانی، (قرآن کریم، میان رودان و کتاب مقدس) استقلال و واگرایی روایی طوفان نوح در قرآن کریم نسبت به متن های پیشین بازنمایی شود.
https://jrla.isca.ac.ir/article_68974_38ce9ec303ff5648daccdf0862393677.pdf
2020-02-20
115
137
10.22081/jrla.2020.56372.1254
بینامتنیت
طوفان نوح
روایت قرآنی طوفان
عهدین
میان رودان
قاسم
محسنی مری
goshadandish@gmail.com
1
علوم قرآن و حدیث، دانشگاه پیام نور تهران جنوب، ایران
LEAD_AUTHOR
اکبر
توحیدلو
tohidlou53@gmail.com
2
علوم قرآن و حدیث،دانشگاه پیام نور پاکدشت،ایران
AUTHOR
علیرضا
دل افکار
delafkar@pnu.ac.ir
3
علوم قرآن و حدیث،دانشگاه پیام نور تهران جنوب،ایران
AUTHOR
مهدی
عبادی
m.ebadi61@gmail.com
4
دانشیار گروه تاریخ و فرهنگ و تمدن اسلامی دانشگاه پیام نور
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل خطبهی انتقادی امام حسن (ع)پس از رحلت رسول خدا (ص)بر اساس نظریه فرکلاف
تحلیل گفتمان انتقادی، پدیدهای زبانی میباشد که در اثر ارتباط تولید شده، و گرایشی مطالعاتی، اجتماعی و میانرشتهای است. گفتمان انتقادی، به تحلیل و نقد متونی که بازتابدهندۀ عوامل اجتماعی، سیاسی و فرهنگی حاکم بر فضای جامعه است، میپردازد. هدف از پژوهش حاضر تحلیل گفتمان انتقادی امام حسن مجتبی7 در وقایع پس از رحلت رسول خدا6 بر اساس نظریۀ فرکلاف است که در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین و به روش توصیفی- تحلیلی به آن پرداخته میشود. دستاورد این نوشتار تبیین گفتمان انتقادی امام7 است که نشان دهندۀ شرایط خفقان و قدرت مسلط بر جامعه، اوضاع مردم کوفه در زمان حضرت می باشد، افزون بر این اثرپذیری امام7 از آن شرایط که گفتمان را بهصورت اعتراضی و انتقادی نسبت به پیمانشکنان ایراد فرمودهاند، این انتقاد را در راستای اثبات امامت و جانشینی بعد از رسول خدا6، شکوه از حق ضایعشدۀ حضرت علی7، ذکر فضایل پدر بزرگوارش، معرفی یار و یاور دلسوز پیامبر اکرم6 و روشنگری در جهت برانگیختن افکار عمومی برای حمایت و پشتیبانی امام7 و یارانش برجسته مینماید.
https://jrla.isca.ac.ir/article_68975_dbf7bb937545b2a31c3363274e9c7fb8.pdf
2020-02-20
137
158
10.22081/jrla.2020.55710.1250
گفتمان انتقادی
امام حسن علیه السلام
خطبه
فرکلاف
زبان شناسی
حسین
خاکپور
dr.khakpour@theo.usb.ac.ir
1
گروه علوم قران وحدیث دانشگاه سیستان وبلوچستان
LEAD_AUTHOR
مریم
لطفی
maryaml157@yahoo.com
2
علوم قران و حدیث دانشگاه سیستان و بلوچستان
AUTHOR