تصویرهنری در سخنان امام رضا (ع) مطالعه موردی دعای امام زمان (عج)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشیار دانشگاه تربیت مدرس

3 دانشجو

چکیده

تصویر هنری به عنوان یکی از معیارهای زیبایی اثر ادبی از دیرباز تا کنون مورد توجّه علمای بلاغت و ناقدان قرار گرفته و در طول زمان مفهوم آن وسعت یافته است و افزون بر انواع بلاغی تشبیه، استعاره، کنایه و مجاز، زمینه‌های دیگر مانند رمز‌ها، نغمۀ کلمات، آهنگ جملات، رنگ‌ها، توصیفات دقیق و رویارویی صحنه‌ها وغیره را نیز دربرمی‌گیرد. دعا، روی آوردن به خداوند و درخواست از او با تضرّع و التماس است که قسمتی عظیم از میراث امامان معصوم (ع) را به خود اختصاص داده است و ضمن دربرداشتن مفاهیم دینی و اعتقادی، از جمله انواع ادبیّات اسلامی به شمار می‌آید که تابلوهایی زیبا و دل‌نشین را به نمایش می‌گذارد. سخنان امام رضا (ع) نیز انواع ادبی شامل حدیث، دعا، زیارت، توصیه، خطبه، مناظره و شعر شمرده می‌شود.
مقالۀ حاضر در پی آن است که با استفاده از روش توصیفی تحلیلی به بررسی مؤلّفه‌های تصویر هنری یکی از دعاهای امام رضا (ع) با توجّه به مفهوم تصویر هنری در نقد جدید بپردازد. یافته‌های پژوهش نشان‌دهندۀ آن است که امام (ع) ضمن دعایشان برای امام زمان (عج) از تصاویری زنده و پویا بهره گرفته و با استفاده از تشبیهات، استعارات، کنایات و مجازهای نغز و لطیف و نیز موسیقی عبارت‌ها، تکرار حروف، فاصله، تقابل‌ها و ترادف‌ها به این تصویرهای ماهرانه روح و حیات بخشیده اند.
 

کلیدواژه‌ها