تصویرپردازی هنری بخل و اسراف در آیینه قرآن کریم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 هیات علمی دانشگاه بوعلی سینا - همدان

2 کارشناس ارشد

چکیده

بررسی تصاویر ادبی قرآن کریم زمینه بهره‌مندی هرچه بهتر و بیشتر از آموزه های دینی را فراهم می کند. قرآن کریم با شیوه تصویرگری ، رذایل اخلاقی از جمله شرک، نفاق ، کفر، بخل و اسراف و... را چنان هنرمندانه، معرفی کرده است که مخاطب به خوبی زشتی آن‌ها را درک می‌کند. بخل و اسراف، دو واژه با بار معنایی منفی و در واقع نشان دهنده افراط و تفریط و خروج از خط میانه‌روی و اعتدال هستند و بررسی تصاویر ادبی مرتبط به این دو رذیلت، زیبایی آفرینش‌های هنری در قرآن را بهتر جلوه‌گر می‌سازد.
پژوهش حاضر که به روش تحلیلی – توصیفی انجام شده است، به بررسی و تحلیل تصویرهای هنری قرآن در رابطه با بخل و اسراف پرداخته تا به این سوال پاسخ دهد که تصویر پردازی بخل و اسراف در قرآن چگونه است و چه ویژگی‌های ممتازی دارد؟ نتایج حاکی از آن است که قرآن کریم غالبا برای تبیین دقیق رذایل از تصاویر حسی بهره برده است که سرشار از حرکت، حیات و پویایی هستند تا بدین طریق معانی را از راه حس و فکر و وجدان و روان به خواننده منتقل کند. قرآن کریم غالباً با عباراتی کوتاه، اما متنوع و دلنشین تصویری منفی و زشت از اسراف کنندگان در ذهن و خیال مخاطبان خود رقم زده است. لذا تصویر کامل اسراف، در درون نظام تصاویر به هم پیوسته قرآنی، شکل و معنای واقعی خود را پیدا می‌کند.

کلیدواژه‌ها