جایگاه بالای هنر شاعری درمیان شیعیان و شیفتگان اهل بیت، گنجینهای بی نظیر از شعر عربی و فارسی را به میراث نهاده که قطعاً عاطفه و احساس پاک و خالص نسبت به ائمۀ اهل بیت (ع) انگیزۀ اصلی سرودن بسیاری از این اشعار بوده است.
از آغاز شکلگیری گرایشهای شیعی میان دو ملت ایران و عرب، تفاوت شرایط سیاسی و اجتماعی و فرهنگی جامعۀ ایشان در طول سالها، شعرمتعهد شیعی دو زبان را به عنوان بخشی از ادبیات آن تحت تأثیر قرار داده، اما علی رغم این تفاوتها شاعران شیعی گاه یکسان عمل کردهاند، امری که شباهت میان ادبیات شیعی دو ملت را موجب میشود. پس از بحث مقدماتی دربارۀ شعر شیعی، با نگاهی به تاریخ آن و بررسی وضعیت آن در بین دو ملت، روند تحوّل این شاخه از ادبیات متعهد را از آغاز تا دورۀ معاصر با نگاه مقایسهای مشخص کند.
تاریخ حاکی از آن است که شعر شیعی در زبان فارسی از آغاز حرکت خود تا قرنها بعد، شاهد تحول و تغییر چشمگیری نبوده، حال آنکه شعر عربی در همان سالها و قرنهای نخستین، شاهد درخشش شاعران برتر و مضامین و اسلوبهای جدید و نوآوریها بوده است. همچنین روند تحول شعر شیعی فارسی و عربی از آغاز تا دورۀ معاصر نشان از دو حرکت و سیر تحول متفاوت- صعودی و نزولی- بوده است.