واکاوی ادب دعا با تاکید بر لایه‌های آوایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی دانشگاه کاشان

چکیده

دعا، تبلور استمداد از سرچشمة فیض و پاسخ به یکی از اساسی‌ترین نیاز‌های متعالی بشر است و هر انسانی فارغ از کیش و آیینی خاص و به فراخور شخصیت و رویکردهای فکری خود به آن تمسک می‌جوید.
سابقة دعا در ادب عربی و فرهنگ اسلامی؛ بویژه در سیرة پیامبر اکرم صلوات الله و سلامه علیه و ائمّه اطهار علیهم السلام و نقش آن در توجه دادن مردم به حقیقت مینوی((Numinous) ، به پیدایش نصوصی ادبی و متمایز دعا انجامید.
در این جستار با بررسی توصیفی ـ تحلیلی پیشینه و ویژگی‌های ادب دعایی معلوم شده که گفتار دعایی دارای سابقه‌ای دیرین در فرهنگ عربی است و همچون دیگر انواع ادب عربی از قبیل فخر و غزل و اعتذار آراسته به قاعده کاهی و قاعده افزایی‌های ادبی است ولی در متون ادب اسلامی،غلبه گفتمان توحیدی، واچ‌آرایی‌های معنا دار، کاربست فراوان توازن‌های آوا آغرین، بویژه توازن نحوی از ویژگی‌های برجسته ادب دعایی است.

کلیدواژه‌ها