نقش سیاق در معنای تعلیلی وتأکیدی بودن «إنّ»و تاثیر آن بر وقف و ابتدا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه اصفهان- عضو گروه عتوم قرآن وحدیث

2 دانشگاه صفهان دانشکده ادبیات گروه علوم قران و حدیث

10.22081/jrla.2019.48739.1142

چکیده

سیاق از مهم‌ترین قرائن برای کشف معانی صحیح آیات است و عدم توجه به آن موجب ارائه تفسیری ناقص از قرآن خواهد شد و فهم درست از آیات را با مشکل مواجه خواهد کرد. مفسران و دانشمندان علوم قرآنى همواره به اهمیت دلالت سیاق در فهم درست آیات قرآنى توجه داشته‏اند. بنابراین توجه بیشتر و دقیق‌تر به سیاق، این معنا را مشخص می‌کند که از خود آیات می توان در فهم مراد کلام خداوند کمک گرفت.
از جمله مکان هایی که سیاق می تواند در آن نقش بسزایی داشته باشد، عبارت‌های پایانی آیات قرآن است که با واژه‌ی «إنّ» آغاز می‌شود. این واژه در جمله‌های پایانی آیات به صورت تأکیدی بکار رفته‌است که بیشتر آنها علاوه بر تأکیدی بودن معنای تعلیل را نیز می‌رساند.
این مقاله در صدد است نقش سیاق را بر «إنَّ» در چند نمونه از عبارات پایانی آیات قرآن بررسی نماید. لذا به منظور دریافت معنا و مفهوم «إنَّ» در آیات مورد بحث، تفاسیر «الفرقان، التحریر و التنویر، بحر المحیط، روح المعانی، کشاف، المیزان، مجمع البیان و نمونه» را مورد مطالعه قرار داده‌است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که غالب نحویان برای «إنَّ» در مواضع مشخص شده معنای تأکید را پذیرفته‌اند و بدین ترتیب وقف بر سر آن و ابتدا از ما بعدش را جایز شمرده‌اند، در حالی که با توجه به تحقیق در مورد سیاق آیات قبل و بعد آیات مورد نظر و فضای نزول آیه و دیدگاه مفسران، «إنَّ» در تمام موارد معنای تأکید نخواهد داشت، بلکه در بیشتر موارد دلالت بر تعلیل می‌نماید.

کلیدواژه‌ها

فصلنامه مطالعات ادبی متون اسلامی
دوره 3، شماره 10
شهریور 1397
صفحه 35-65

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار