ارزیابی ترجمۀ دشتی و شیروانی از افعال خطبۀ شقشقیه نهج‌البلاغه مبتنی بر نظریۀ تعادل واژگانی نایدا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه سمنان. دانشکده ادبیات و زبان های خارجی. گروه زبان و ادبیات عربی

2 دانشجوس ارشد مترجمی دانشگاه سمنان

3 داشجوی کارشناسی ارشد مترجمی زبان عربی

10.22081/jrla.2020.57189.1268

چکیده

در حوزۀ ترجمه، نایدا نظریۀ تعادل را ارایه نموده و آن را فرآیندی می‌داند که به دنبال یافتن نزدیک‌ترین‌ معادل طبیعی در زبان مقصد است. البته نظریۀ نایدا طی چند مرحله به این بلوغ رسیده است. حضرت علی7 در خطبۀ شقشقیه، با استدلال‌هایی، به بیان حق خلافت خود اشاره می‌نماید که با توجه به سبک ادبی خطبه، بررسی ترجمۀ آن می‌تواند مترجمان را در فعالیت‌های آتی یاری نماید. در خطبه، 70 فعل وجود دارد که نویسندگان با روش توصیفی-تحلیلی و کمک از معاجم و فضای حاکم بر خطبه، به دنبال معادل‌یابی صحیح آن‌ها هستند. در گام بعد معادل‌های صحیح با معادل‌های دو مترجم مقایسه گشت و مشخص شد هر دو مترجم در تعدادی از افعال فرآیند معادل‌یابی را به درستی انجام داده‌اند. هم‌چنین افعالی دیده می‌شود که هر دو مترجم یا یکی از آن‌ها در معادل‌یابی دچار خطا شده‌اند. در روند پژوهش آشکار شد که هر دو مترجم بیش از نصف افعال را صحیح معادل‌یابی نموده‌اند. تعداد معادل‌های طبیعی‌تر افعال در ترجمۀ شیروانی 45 و در ترجمۀ دشتی 37 فعل است که این نزدیکی (یعنی تفاوت 11.42 درصدی) با توجه به همعصر بودن دو مترجم، قابل توجیه است.

کلیدواژه‌ها