دلالت‌های بیانگرانۀ رنگ‌ها در قرآن کریم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه هنرهای صناعی - دانشکده هنر اسلامی- دانشگاه هنر اسلامی تبریز

10.22081/jrla.2022.62319.1350

چکیده

رنگ در فیزیک نور، محصول جذب طول موج‌های رنگ‌های دیگر و بازتاب طول موج نوری خاص است، اما همین بازتاب، در ذهن بشر، معناها و مفاهیمی متنوع تولید می‌نماید. در هنرهای تجسمی، نظریۀ بیانگری رنگ به کارکردهای رنگ‌ در بیان ارزش‌های ذهنی و احساسی انسان، می‌پردازد. قرآن کریم، به اشکالی گوناگون رنگ‌ها را به کار گرفته و معناهایی متفاوت را به وسیلۀ آن‌ها انتقال داده است. این پژوهش با جمع‌آوری، دسته‌بندی و تحلیل و تطبیق معانی رنگ‌ها در جستجوی جنبه‌های بیانگرانۀ رنگ در قرآن کریم ‌است. یافته‌های پژوهش حاضر نشان می‌دهد که بیانگری رنگ سفید در آیۀ 106 سورۀ آل‌عمران بر استقامت و پایداری، زرد روشن در آیۀ 69 سورۀ بقره، فرح بخشی و القای حس شادی، کبود (آبی پررنگ) در آیۀ 102 سورۀ طه، حس گناهکاری و سیاه در آیۀ 106 سورۀ آل‌عمران و آیۀ 187 سورۀ زمر، به القای احساسی که کفرگویی و دروغگویی در چهرۀ انسان تولید می‌کند و نیز در آیۀ 17 سورۀ‌ زخرف به خشم و هم‌چنین آیۀ 41 سورۀ‌ عبس، به جنبه‌های بیانگرانۀ رنگ سیاه دال بر غم و اندوه اشاره دارد.

کلیدواژه‌ها