تأثیر قرآن و حدیث بر دیوان اشعار فیض کاشانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور مشهد.

2 عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی- پژوهشکده اسلام تمدنی- گروه قرآن ومطالعات اجتماعی

10.22081/jrla.2014.73380

چکیده

این مقاله به بررسی تأثیر قرآن و حدیث بر اشعار فیض کاشانی پرداخته و ضمن اشاره‌ای گذرا بر فضای سیاسی- اجتماعی عصر شاعر، تأثیر قرآن و حدیث در ادبیات دورۀ صفویه مورد بررسی قرار گرفته و آثار منظوم فیض کاشانی گزارش شده و در ادامه به تحلیل محتوایی اشعار فیض کاشانی به لحاظ بهره‌گیری ایشان از قرآن کریم و روایات توجه شده است. اثرپذیری واژگانی، اثرپذیری گزاره‌ای، اثرپذیری گزارشی، اثرپذیری الهامی-‌بنیادی، اثرپذیری تلمیحی، اثرپذیری تأویلی، اثرپذیری تطبیقی، اثرپذیری ساختاری- سبکی و اثرپذیری چندسویه از جمله شیوه‌هایی است که فیض کاشانی در اشعار خویش از قرآن کریم و روایات معصومین- علیهم السلام- سود جسته است. فیض کاشانی در اشعارِ خویش سعی نموده عبادات و عقاید اسلامی را به سبکی ساده و روان برای عموم مردم تبیین و تبلیغ نماید. وی، در اشعارش، بیشتر از احادیث اخلاقی و به ویژه احادیث مربوط به غیبت، تهمت و سوء­ظن به مسلمین استفاده کرده که طرز تفکر فیض کاشانی را آشکار می­سازد.

کلیدواژه‌ها