دیباچه و مقدمۀ هر اثری، چه نظم و چه نثر، غالباً جولانگاه هنرنمایی و نمایش میزان استعداد، دانش و مذهب سراینده و نویسندۀ اثر است. به طور معمول شاعران و نویسندگان معتقد به ادیان الهی به ویژه مسلمانان از همان آغاز قلم‌زنی خود، بر خود فرض دانسته، خداوند بزرگ را به جهت اعطای نعمت‌های بی کرانش شکر‌گزاری نمایند و از آن جهت که اوج تحمید و توصیف خداوند در نهج‌البلاغه به ویژه خطبۀ اول موجود است، بیش‌ترین اقتباس را از این اثر گران‌قدر داشته‌اند. سعدی سخنور نامی ایران که آوازۀ شهرت او جهان را در نوردیده است از این امر مستثنی نیست؛ بلکه در صدر نویسندگان و شاعرانی است که با تأثیر از نهج‌البلاغه با کیمیاگری هم به لفظ و هم به معنای اثر خود، غنا بخشیده است. در این مقاله سعی شده است تعدادی از سخنان و ابیات سعدی که مستقیم یا غیر مستقیم از نهج‌البلاغه تأثیر پذیرفته بیان شود.
)