جلوه‌های زیبایی‌شناسی سجع در قرآن

نویسنده

هیئت علمی دانشگاه مازندران

چکیده

زیبایی‌های خیره‌کنندة آن توجه اصحاب بلاغت را به خود جلب نمود و به دلیل وجود شباهتهایی میان آن و آیات قرآن کریم گروهی را به تأیید، انکار، اعتدال و انتخاب اصطلاحی دیگر به نام فاصله واداشت. این اصطلاح نشان می‌دهد جلوه‌های زیبایی‌شناسی سجع قرآنی دارای امتیازات فراوان بر سایر کلام بشری است. بررسی سجع در قرآن از منظر زیبایی‌شناسانه نشان می‌دهد این‌گونه سجع بر خلاف نثر مسجع ساختة بشر تابع واژگان نبوده و تنها برای اهداف زیباشناختی به کار نرفته بلکه به عنوان ابزاری برای انتقال پیام به مخاطب به شکلهای تضاد، ارتباط معنایی کلمات مسجع، حذف، تغییر کلمات، تقدیم و تأخر، سجع درونی، اتحاد در حروف پایانی، بهره‌گیری از واژگان نادر متناسب با معنا و ارتباط اشتقاقی با واژگان ما قبل جلوه نموده است و استعمال فاصله از سوی محققان نشان از تمایز آن از کلام مسجع بشری دارد.

کلیدواژه‌ها