معناشناسی خلود در جهنم بر محور هم نشینی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مربی دانشگاه آزاد اسلامی دزفول

2 استاد دانشگاه تهران

3 استاد دانشگاه پیام نور تهران

10.22081/jrla.2020.55619.1247

چکیده

شبکه معنایی واژ گان خلود89 بار درفرآن آمده که 41 بار در مورد بهشتیان و 38 بار در مورد جهنمان است . 28 بار آن در مورد کفارمعاند و10 باردر باره گنهکاران دین دار است .با کمک دانش معناشناسی و ادبیات عرب و واژگان همنشین با خلود به این نتیجه رسیده ایم که که اولا خلود یک مفهوم فرازمانی است .چون مربوط به جهان آخرت است و زمان مربوط به دنیاست .ثانیا خلود در ادب عربی به دو معنای واقعی یعنی جاودانگی ومعنای نسبی که همان معنای لغوی ( مدت طولانی) است ..ثالثا با بررسی های به عمل آمده اکثریت گنهکاران خلودشان نسبی است وبعداز پاکسازی از جهنم و عذاب نجات می یابند اما اقلیتی که استحقاق خلود واقعی را دارند ،نفسشان زنگار زده و تمام چرک و تباهی و فساد را در درون خود فرو برده اندو سیاه وعین گناه شده و عذابهای دوزخ آنها را تطهیر نکرده ،درجهنم باقی می مانند وخلودشان واقعی و جاودانه است.

کلیدواژه‌ها


1. آذرنوش، آذرتاش (1384)، فرهنگ معاصر عربی-فارسی، تهران: نشر نی.
2. آمدی، سیف الدین (1423ق)، ابکار الافکار فی اصول الدین، قاهره: دارالکتب.
3. ابراهیمی، حسن، (388 1) «بررسی تأویلات ابن عربی دربارۀ آیات خلود و جاودانگی عذاب در قرآن»، فصلنامه مطالعات عرفانی، پاییز و زمستان، شمارۀ دهم، صص 5-26.
4. ابن بابویه، محمد بن علی (صدوق) (1414ق)، اعتقادات الامامیة، چاپ دوم، قم: کنگرۀ شیخ مفید.
5. ابن فارس، احمد بن فارس (1404ق)، معجم مقاییس اللغۀ، قم: مرکز الإعلام الاسلامی (انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی قم).
6. ابن منظور، محمد بن مکرم(1414ق)، لسان العرب، ط 3، بیروت: دارالفکر للطباعة و النشر.
7. انیس، ابراهیم (1408ق)، المعجم الوسیط، تهران: مکتب نشر الثقافة الاسلامیة.
8. ایزوتسو، توشیهیکو (1373)، خدا و انسان در قرآن، ترجمۀ احمد آرام، چاپ سوم، تهران: نشر اسلامی.
9. ــــــــــــــــــــــــــ، (1394)، مفاهیم اخلاقی-دینی در قرآن مجید، ترجمۀ فریدون بدره ای، تهران: نشر فرزان.
10. باقری، مهری (1378)، مقدمات زبان شناسی، تهران: نشر قطره.
11. بلخی، مقاتل بن سلیمان (1416ق)، الوجوه والنظائر فی القرآن الکریم، بیروت: مکتبة النور.
12. بهبودی، محمد باقر (1369)، معانی القرآن، تهران: نشر خانه آفتاب.
13. بی پرویش، مانفرد (1363)، زبان شناسی جدید، ترجمۀ محمد رضا باطنی، تهران: نشر آگاه.
14. پالمر، فرانک (1374)، نگاهی تازه به معنی شناسی، ترجمۀ کورش صفوی، تهران: کتاب ماد.
15. جوادی آملی، عبدالله (1385)، تسنیم، چاپ اول، قم: انتشارات اسراء.
16. جوهری، اسماعیل بن حماد (1410ق)، الصحاح تاج اللغة و صحاح العربیة، ط 1، بیروت: دار العلم للملایین.
17. حسینی طهرانی، سید محمد حسین (1423ق)، معاد شناسی، مشهد: نشر علامۀ طباطبایی.
18. حمیری، نشوان بن سعید (1420ق)، شمس العلوم و دواء کلام العرب من الکلوم، بیروت: دار الفکر المعاصر.
19. خوانین زاده، محمدعلی (1394)، «معناشناسی کاربرد اسم فاطر در قرآن کریم»، مطالعات اسلامی علوم قرآن و حدیث، بهار و تابستان، شمارۀ 94، صص9-22.
20. دهقانی، محمد حسین، محمد رضا بلانیان (1389)، «تحلیلی بر جاودانگی عذاب از دید ملاصدرا و تطبیق آن با آیات و روایات»، مجله الهیات تطبیقی، بهار و تابستان، شمارۀ 3، صص117-134.
21. رازی، ابو عبدالله محمد بن عمر فخرالدین (1420ق)، مفاتیح الغیب (تفسیر کبیر)، بیروت: دار احیاء التراث العربیة.
22. راغب اصفهانی، حسن بن محمد (1312ق)، المفردات فی غریب القرآن، دمشق: دار العلم.
23. رضی، محمد بن طاهر (بی‌تا)، نهج البلاغة، تحقیق صبحی صالح، قم: دار الهجرة.
24. زحیلی، وهبة بن مصطفی (1418ق)، التفسیر المنیر، بیروت: دارالفکر المعاصر.
25. زمخشری، محمود بن عمر (1417ق)، الکشاف عن حقایق القرآن، قم: انتشارات مکتب الإعلام الاسلامی.
26. سیاح، احمد (1365)، فرهنگ بزرگ جامع نوین، تهران: انتشارات اسلامی.
27. صفوی، کورش (1380)، از زبان شناسی به ادبیات، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی.
28. طباطبایی، سید محمد حسین (1403ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
29. طبرسی، فضل بن حسن (1372)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: انتشارات ناصر خسرو.
30. طریحی، فخرالدین محمد (1375)، مجمع البحرین، تهران: مرتضوی.
31. طوسی، محمدبن حسن (1405ق)، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
32. طوسی، نصیرالدین محمد (بی‌تا)، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، قم: منشورات شکوری.
33. فراهیدی، خلیل بن احمد (1409ق)، کتاب العین، قم: نشر هجرت.
34. قرشی، علی اکبر (بی تا)، قاموس قرآن، تهران: دار الکتب الاسلامیة.
35. قیصری رومی، محمد داوود (1375)، شرح فصوص الحکم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
36. کاشانی، عبدالرزاق (1422ق)، تأویلات القرآن الکریم (المشهور بتفسیر ابن عربی)، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
37. مجلسی، محمد باقر (1403ق)، بحار الانوار الجامعة لدرر الاخبار الائمة الاطهار، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
38. مصطفوی، حسن (1416ق)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: انتشارات ایران.
39. مطیع، حسن (1387)، «خلود در عذاب با مروری بر دیدگاه صدرالمتألهین»، فصلنامه پژوهش اندیشه نوین دینی، زمستان، شمارۀ 15، صص95-116.
40. معلوف، لوییس (1380)، المنجد، ترجمۀ محمد بندر ریگی، تهران: انتشارات ایران.
41. ملاصدرا، صدرالدین محمد شیرازی (1366)، تفسیر القرآن الکریم، تحقیق محمد خواجوی، قم: انتشارات بیدار.
42. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ، (1425ق)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
43. نجیمی، محسن علی (1394)، «بررسی عقلی و شواهد قرآنی روایی بر اثبات مفهوم خلود در جهنم»، پژوهش نامه قرآن و حدیث، پاییز و زمستان، شمارۀ 17، صص50-63.
44. نکونام، محمد رضا (1386)، خلود در دوزخ، قم: انتشارات نگین.