معناشناسی معادل‌های واژگانی جامعه در سوره اعراف و بررسی تفاوت‌های آن‌ها (مطالعه موردی: امت، قریه، قوم)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه حکیم سبزواری

2 هیئت علمی دانشگاه حکیم سبزواری

3 کارشناسی ارشد دانشگاه حکیم سبزواری

10.22081/jrla.2018.49770.1166

چکیده

مفهوم جامعه (به معنای گروهی از انسان‌ها) در قرآن کریم و به‌ویژه سورۀ اعراف، با واژگان متفاوتی بیان‌شده است که ازجملۀ آن‌ها می‌توان به امت، قریه و قوم اشاره کرد؛ این در حالی است که این واژگان متفاوت هرکدام تأکید بر روی جنبه‌ای خاص از زندگی گروهی از انسان‌ها دارند؛ از همین روی ضرورت شناسایی دقیق معنا و دلالت این واژگان متفاوت در جهت فهم عمیق‌تر مضامین قرآنی، آشکار می‌گردد.
این مقاله به شیوۀ توصیفی-تحلیلی به بررسی معادل‌های واژگانی مفهوم «جامعه» در سوره اعراف پرداخته است و درصدد است از منظر زبانی و معنایی ابتدا هر یک از این واژگان متفاوت را به‌طور کامل تعریف کرده و در گام بعدی این موضوع را ریشه‌یابی و سپس اثبات نماید که در کلمات اجتماعی سوره اعراف با توجه به معنای کلمه و بافت آیه، فقط همان کلمه می‌تواند در آیه جای‌گیر شود و چنانچه کلمۀ خاص جای خود را به مفاهیم متناظر دیگر بدهد معنای آیه دچار نقص و نارسایی می‌شود. شایان‌ذکر است که انتخاب سوره اعراف بدان جهت بوده که در این سوره نسبت به دیگر سوره واژگان دربردارندۀ مفهوم جامعه، بیشتر ذکرشده است.

کلیدواژه‌ها