تأویل موجبه به سالبه آیات در إستثنای به"إلا" در قرآن و تأثیرِ معنایی آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

2 دانشجوی دکترای زبان و ادبیات عربی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

10.22081/jrla.2019.51800.1190

چکیده

اسلوب إستثناء به"إلا" و دقایق و ظرائف‌ آن از مهم‌ترین ساختارهای کلام وحی است. از مباحث مرتبط با این اسلوب، موضوع تأویل موجبه به سالبه آیات و بیان تأثیر آن بر معنای آیات است که درک صحیح آن، تأثیر مستقیم بر درک و فهم معنای آیه دارد. تأویل موجبه به سالبه آیات در إستثنای به"إلا" از اموری است که مورد مناقشه بسیاری از نحوی‌ها و مفسران قرار گرفته است و به طرح نظرات مختلف و در نتیجه تفاوت تلقی معناهای متعدد از آیات قرآن منجر گشته است تا جایی‌که در بسیاری از موارد، آرای متفاوت در ارتباط با إستثناء، باعث شکل‌گیری معانی مختلف از آیات شده است. مقاله حاضر بر آن است با تکیه بر روش توصیفی تحلیلی و مقایسه ‌دیدگاه‌های‌ مفسرین ‌بزرگی ‌همچون‌‌ زمخشری، قرطبی، أبوحیان ‌اندلسی، ‌طباطبائی و .... ‌مصادیق‌ تأویل موجبه به سالبه آیات در إستثنای به"إلا"در قرآن کریم را مورد کنکاش قرار دهد و تأثیر آن را بر معنای و گاهی ساختار آیات تبیین کند.

کلیدواژه‌ها